Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өнөөдөр / 2022.09.23/ нийслэлийн хамгийн том буюу 346 мянган иргэн оршин суудаг Баянзүрх дүүргийн иргэдтэй уулзлаа. Тус дүүргээс сонгогдсон УИХ-ын гишүүд болон Засгийн газрын зарим гишүүд оролцов.
Уулзалтын эхэнд Ерөнхий сайд Засгийн газраас хэрэгжүүлж байгаа “Алсын хараа- 2050”, “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын зорилтууд болон дэлхий дахинд өрнөж буй үйл явц, улс орны нийгэм, эдийн засгийн бодит байдал, дэлхийг хэрсэн санхүүгийн хүндрэл дотоодод хэрхэн нөлөөлж болзошгүй байгаа талаар, ихэнх улс орныг хамраад байгаа санхүүгийн хямралт байдлыг Монгол Улс хэрхэн хохирол багатай даван туулахад чиглэсэн Засгийн газраас авч хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааг танилцууллаа.
УИХ-аар баталсан “Алсын хараа-2050” урт хугацааны хөгжлийн бодлогын эхний 10 жилд буюу 2020-2030 он хүртэл хэрэгжүүлэх “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын гол зорилго нь эдийн засгаа богино хугацаанд сэргээх зорилготой бөгөөд өнгөрсөн 30 жилд манай улсын хөгжлийг хязгаарлагч зургаан хүчин зүйлсийг арилгахад чиглүүлж уг бодлогыг боловсруулсан гээд Засгийн газраас 2023 оны улсын төсвийг боловсруулахдаа ч шинэ жишгийг бий болгож, зарлага тал буюу халамжаа багасгаж, орлогоо дэмжих хөрөнгө оруулалтуудаа нэмэхээр төлөвлөж байгааг онцлов.


Манай улсын экспортын 90 хувь нь гурван боомтоос, импортын 90 хувь нь хоёр боомтоос хамаардаг. Эрчим хүчний салбарын ачаалал 118 хувь болж, жил бүр 140 тэрбум төгрөгөөр хэрэглээнийхээ 20 хувийн эрчим хүчийг импортолдог. Нэг хүнд ногдох газар нутгийн хэмжээгээр дэлхийд нэгдүгээрт эрэмбэлэгддэг ч газар нутгийнхаа ердөө 0.3 хувьд хүн амын 50 хувь нь амьдардаг учир замын түгжрэл, утаа, тоосжилт зэрэг өнөөдрийн хүндрэлтэй асуудлууд ужгирсан гэдгийг дурдлаа. Хөгжлийг хязгаарлагч хүчин зүйлсийг засахын тулд “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ыг хэрэгжүүлэх зайлшгүй шаардлагатай гээд үүнд тусгагдсан томоохонтөсөл, хөтөлбөр, бүтээн байгуулалтуудынүр дүнд 2030 он гэхэд ДНБ багадаа гурав дахин тэлж, эрчим хүчний чадал 2.5 дахин, боомтын хүчин чадал гурав дахин, экспортын хэмжээ хоёр дахин өсөж, 280 мянга гаруй ажлын байр нэмэгдэхээр байгааг холбогдох тоо баримтаар тайлбарлав. Тухайлбал,2030 он гэхэд уг бодлогын үр дүнд мэдэгдэхүйц өөрчлөлт гарна хэмээн тодотгоод 2021 онд 43 их наяд байсан ДНБ гурав дахин нэмэгдэж 120-150 их наяд, нэг хүнд ногдох ДНБ 2021 онд 4599 ам.доллар байсан бол 12.054 ам.долларт хүргэхээр зорьж байгаа. Хүндрэл, бэрхшээл бүхэн өөр хоорондоо ямар нэг байдлаар холбоотой байдаг учир цогцоор нь шийдэх учиртай. Шинэ сэргэлтийн бодлого бол зөвхөн Засгийн газрын ажил биш. Нийслэл, дүүрэг, орон нутгийн иргэд, төр, хувийн хэвшлийн хамтын ажиллагаагаар энэхүү цогц бодлогыг хэрэгжүүлж чадна гэдгийг тэмдэглэлээ.


Цар тахлын амаргүй цаг үеийг ч Засгийн газар амжилттай давж гарсан бөгөөд зөвхөн 2021 онд л гэхэд хүүхдийн мөнгөн тэтгэмжийг 100 мянган төгрөг болгож нэмэгдүүлэхэд 1.3 их наяд, хатуу хөл хорионы үед иргэн бүрд 300 мянган төгрөг олгоход 1.1 их наяд, цахилгаан, дулаан, усны төлбөрийг төрөөс хариуцахад 1.1 их наяд төгрөг зарцуулсан гэдгийг ч тодотгов.
Тэрбээр, өнөөдөр ч цар тахал болон геополитикийн хямралт нөхцөл байдал бидэнд дарамт үүсгэсээр байна. Ачаа тээврийн гацалт, газрын тосны бүтээгдэхүүн, ам.долларын ханшийн өсөлт зэрэг нь Монгол Улсын инфляц 14.4 хувьд хүргэхэд нөлөөлөөд байна. Инфляцийн 50 хувийг импортын бараа бүтээгдэхүүний үнийн өсөлт эзэлж байна. Үүний дотор, шатахууны үнэ 58.6 хувь, махны үнэ 16 хувиар нэмэгдсэн нь бусад бараа бүтээгдэхүүний үнэ өсөхөд нөлөөлсөн.Валютын орох урсгал буюу Монгол Улс гаднаас хэрхэн валют олдогвэ гэдэг асуулт гарч ирнэ.Экспортын орлого болвалют цуглуулдаг хамгийн гол суваг.Экспортодзэс, нүүрс, алтголлож ордог. Үүний 90 хувийг уул уурхайн салбар эзэлдэг. Тэгвэл олсон валютаа бид юунд зарцуулдаг вэ гэхээр импортын төлбөрт хамгийн их зарцуулдаг.Бензин, тоног төхөөрөмж, цахилгаан хэрэгсэл, хүнс зэрэг бүтээгдэхүүнгэсэн үг. Тэгэхээр цаашдаа бид яах вэ? Энэ хэвээрээ л яваад байх уу? Монгол Улс үйлдвэрлэгч улс болж, түүхий эдээ дотооддоо боловсруулдаг бол бидний валютын гарах урсгал багасаж, орох урсгал нэмэгдэнэ. Байгалийн баялгийнхаа 90 хувийг боловсруулалгүй хямд үнээр гаргаж, дотоодын хэрэглээнийхээ 90 хувийг гадаадаас худалдан авч байгаа нь аж үйлдвэржилтийн бодлого алдагдсантай холбоотой. Мал аж ахуйн орон атлаа жилд 15 сая арьс, ширийг боловсруулж чадалгүй хаяж байна.Зэсээ баяжуулж, нүүрсээ угааж, алтаа цэвэршүүлж, газрын тосоо боловсруулж, дотоодын хүнсээ хангаж, түүхий эд нийлүүлэгч улсаас аж үйлдвэржсэн улс болох учиртай. Хотын түгжрэлийг бууруулахын тулд хөдөө, орон нутгийн хөгжлөө бодлогоор дэмжих учиртай. Энэ бүхнийг цогцоор нь шийдэхийн тулд “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-д тусгагдсан Боомтын, Эрчим хүчний, Аж үйлдвэржилтийн, Хот, хөдөөгийн, Төрийн бүтээмжийн, Ногоон хөгжлийн сэргэлтүүд чиглэх болно” гэлээ.


Уулзалтын төгсгөлд Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ болон холбогдох сайд нар, Баянзүрх дүүргийн удирдлагууд нийслэлчүүд төдийгүй тус дүүргийн иргэдийн өмнө тулгамдаж байгаа гол асуудлуудын хүрээнд илэн далангүй ярилцаж, 28 иргэний сонирхсон асуултад хариулж, хүсэлтийг нь газар дээр нь шийдвэрлэв. Нийслэлчүүдийн дөрөвний нэг нь оршин суудаг Баянзүрх дүүргийн хувьд гэр хорооллын авто зам, гэрэлтүүлэг, ногоон байгууламж тааруу, боловсролын хүртээмж буюу цэцэрлэг, сургуулийн хүрэлцээ муу байдаг, төрийн байгууллагын анхан дунд шатанд хүнд суртал их байгаа, сүүлийн хэдхэн жилийн дотор улстөржилтөөс болоод хөгжлийн үзүүлэлтээрээ бусад дүүргүүдтэй харьцуулахад сүүл мушгих болсон, ахмадуудын хувьд хөнгөлөлттэй эмийн асуудал зэрэгт Засгийн газрын зүгээс онцгойлон анхаарах шаардлагатай байгааг иргэд хэлж байв.
Иргэдийн санал, хүсэлтийн дагуу Ерөнхий сайд Баянзүрх дүүргийн хэмжээнд санхүүжилт нь тодорхойгүйгээс “царцаасан” 31 обьект байдгаас зураг төсөв нь бүрэн байгааг нь ирэх оны төсөвт тусгуулах, мөн сургууль, цэцэрлэгийн дөрвөн барилгын хөрөнгө оруулалтыг шийдвэрлэх, гэр хорооллын зам, гэрэлтүүлэг, ногоон байгууламж зэрэг бүтээн байгуулалтын зураг төсвийг бэлэн болгоход зориулж Ерөнхий сайдын багцаас дөрвөн тэрбум төгрөг олгохоор шийдвэрлэлээ.

Уул уурхайн салбарын 100 жилийн ойн хүрээнд УУХҮЯ, “Оюу Толгой” компани хамтран зохион байгуулж буй “Монголын уул уурхайн долоо хоног-2022” арга хэмжээний хаалтын ажиллагаанд Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ оролцож тус  салбарынханд баяр хүргэлээ.

Эрдэс баялгийн салбарын нийт баялаг бүтээгчид, уурхайчид, хөрөнгө оруулагчдад уул уурхайн салбарын түүхт ойн мэндийг Ерөнхий сайд хүргээд өнгөрсөн 100 жилийн хугацаанд Налайх, Шарын гол, Багануур, Адуунчулуун, Шивээ-Овоогийн нүүрсний уурхайнууд, Эрдэнэт, Бор-Өндөр, Бороо, Оюу толгой зэрэг металлургийн бүтээн байгуулалтуудыг хийж Монгол Улсын эдийн засаг үсрэнгүй хөгжсөн гэдгийг тэмдэглэв.

Мөн “Монгол Улсын Засгийн газраас уул уурхайн салбарын хөгжлийг шинэ шатанд гаргах, стратегийн бүтээн байгуулалтуудыг эрчимжүүлж, эдийн засаг, бусад салбарыг өргөжүүлэн хөгжүүлэх зорилт тавьж байгааг онцолсон юм. Тухайлбал, төмөр замын экспортын дөрвөн шинэ гарцтай болох том зорилт тавьснаас эхнийх нь ашиглалтад орсон. Монгол Улсын бүх боомтуудыг төмөр бол авто замаар холбох ажлыг эхлүүлсэн. Ингэснээр  экспортын хүчин чадлыг 2-3 дахин нэмэх боломж бүрдэж, уул уурхайн салбарын тээвэр логистик сайжирна. “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын хүрээнд аж үйлдвэржилтийг сэргээх томоохон төслүүдийг хэрэгжүүлж, уул уурхайн бүтээгдэхүүнд нэмүү өртөг шингээн экспортлох зарчим баримтална. Монгол Улс бол уул уурхайн орон. Дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 25 хувь, экспортын орлогын 90 хувь, төсвийн орлогын 30 гаруй хувийг бүрдүүлж, Монголд эргэлдэж буй дөрвөн төгрөг тутмын нэг, олон улсад экспортолдог 10 барааны ес нь уул уурхайн бүтээгдэхүүн байна. Цаашид Монгол Улсад Оюу толгой, Эрдэнэттэй дүйцэхүйц уул уурхайн олон шинэ төсөл хэрэгтэй. Тиймээс хайгуулын лицензтэй холбоотой тогтолцоог бүхэлд нь өөрчлөх шаардлага үүсэж байна. Иймд Засгийн газраас бодлогоор дэмжиж ажиллана” гэлээ.

Түүнчлэн “Шинэ сэргэлтийн бодлого”, Оюу толгойн хэлэлцээрийн бодит үр дүнд  Монгол Улсын эдийн засаг сэргэж, уул уурхайн салбарын өсөлт 2012 оныхтой дүйцэхэд ойрхон байгаад итгэлтэй байгаагаа илэрхийллээ.

Эрхэм хүндэт баялаг бүтээгчид, уурхайчид, хөрөнгө оруулагчид аа,

Энэ танхимд хуран цугласан зочид, төлөөлөгчид өө.

Энэ жил тохиож буй Уул уурхайн салбарын түүхт 100 жилийн ойн хүрээнд  Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яамнаас “Уул уурхайн долоо хоног – 2022” нэгдсэн арга хэмжээг анх удаагаа зохион байгуулж байна.

Төр, хувийн хэвшил, хөрөнгө оруулагчид, иргэний нийгмийн төлөөлөл оролцож буй энэхүү арга хэмжээ нь уул уурхайн салбарт хэрэгжүүлэх Засгийн газрын бодлого, хөрөнгө оруулалтын орчин, хөдөлмөрийн аюулгүй байдал, хариуцлагатай уул уурхай, уул уурхайн техник, ханган нийлүүлэлт, эмэгтэйчүүдийн оролцоо, уурхайн хаалт, нөхөн сэргээлт, үүсмэл ордын ашиглалт, салбарын эрх зүйн орчны шинэчлэлт, аж үйлдвэржилт, ногоон хөгжил зэрэг цогц асуудлуудыг нухацтай хэлэлцэж, шийдэл олох индэр болж байна.

Юуны өмнө, Монгол Улсын хөгжил уул уурхайн салбар дээр тогтож ирсэн гэдэг үнэнийг хүлээн зөвшөөрч, энэ салбарт хандах нийгмийн хандлага, сэтгэлгээгээ өөрчлөх ёстой.

Өнгөрсөн хугацаанд бидний өмнөх үеийнхний цогцлоосон Налайх, Шарын гол, Багануур, Адуун чулуун, Шивээ овоогийн нүүрсний уурхайнууд, Эрдэнэт, Бор-Өндөр, Бороо, Оюу толгой зэрэг томоохон бүтээн байгуулалтууд манай улсын хөгжил дэвшлийн тулгуур болж ирсэн билээ.

Эрдэнэтийн уулын баяжуулах үйлдвэр, Оюу толгойн бүтээн байгуулалт нь Монгол Улсын хөгжлийн шинэ үеийг эхлүүлж, манай улсын эдийн засгийн тусгаар тогтнол, бие даасан байдлыг бэхжүүлэх чухал алхам болж чадсан.

Уул уурхайн салбар Монгол Улсын Дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 25 хувь, экспортын орлогын 90 хувь, төсвийн орлогын 30 гаруй хувийг бүрдүүлж, Монголд эргэлдэж буй дөрвөн төгрөг тутмын нэг, олон улсад зардаг 10 барааны 9 нь байгалийн баялаг байна.

Тийм ч учраас Монгол Улсын Засгийн газраас дэвшүүлэн хэрэгжүүлж буй “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын хүрээнд уул уурхайн салбарын хөжлийг шинэ шатанд гаргах стратегийн бүтээн байгуулалтуудыг эрчимжүүлж байна.

Миний бие “Шинэ сэргэлтийн бодлого” УИХ-аар батлагдах үед “Шинэ сэргэлтийн бодлогыг хэрэгжүүлэх үндсэн зарчим нь иргэн, аж ахуйн нэгж, хөрөнгө оруулагчдын идэвхтэй оролцоонд тулгуурласан эдийн засгийн шинэ бүтэц бий болгох юм. Үндсэндээ төр засуулын үүрэг гүйцэтгэж, иргэн, хувийн хэвшил, хөрөнгө оруулагчид дэлхийн дэвжээнд барилдахад бүх талын дэмжлэг үзүүлэх болно” гэж хэлж байсныг Та бүхэн санаж буй биз ээ.

“Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын хүрээнд хийгдэж буй бүтээн байгуулалтуудын үр дүнд Далайд гарцгүй манай улсын хуурай замын 42 боомтоос Сүхбаатар, Эрээнцав, Замын-Үүд гэсэн гуравхан боомт л төмөр замаар холбогдож, зэс, коксжсон нүүрсний экспортын 50 орчим хувийг Гашуунсухайт боомт дангаараа эзэлж, өргөн хэрэглээний бараа бүтээгдэхүүний импортын 70 гаруй хувийг зөвхөн Замын-Үүд боомтоор нэвтрүүлж байгаа өнөөдрийн нөхцөл байдал бүрэн өөрчлөгдөж, Монгол Улс экспортын 5 гарцтай болж, Монголын уул уурхайн компаниуд дэлхийн зах зээлд өрсөлдөх боломж бүрдэнэ. Мөн гадаадын хөрөнгө оруулагчид Монгол Улсад хөрөнгө оруулах суурь нөхцөл бий болно.

Цар тахлын, бас дайны энэхүү цаг үед тээвэр логистик, хил хязгаарын удаашрал, үнийн өсөлт, бараа бүтээгдэхүүний хомсдол зэрэг олон сөрөг хүчин зүйлс бүтээн байгуулалтын ажилд бодитоор нөлөөлж байгаа боловч өнгөрсөн хугацаанд бид чамлахааргүй олон ажлыг амжуулж чадлаа.

Оюу Толгойн 2.3 тэрбум ам.долларын өрийг 100 хувь барагдуулж, ирээдүйд тооцогдох 22 тэрбум ам.долларын өр үүсэхгүй болсноор Оюу толгой төслийн Засгийн газрын эзэмшлийн 34 хувь Монгол Улсад үнэ төлбөргүй ирж, Монголчууд бид 2009 онд анх гэрээ байгуулсан өдрийн нөхцөл байдал, Тэг гараан дээрээ дахин ирж, удтал хүлээсэн Гүний уурхайн бүтээн байгуулалтын ажлыг ийнхүү эхлүүлж чадсан. Энэ бүтээн байгуулалт 2023 оны эхний хагаст ашиглалтад орж, Монголчууд бид дэлхийд 4-т эрэмбэлэгдэх Гүний уурхайтай болно.

Монгол Улсын Гашуунсухайт боомт БНХАУ-ын Ганцмод боомттой хил холболтын цэгээр холбогдож,  экспортын ачаа шилжүүлэн ачих байгууламжийн бүтээн байгуулалтын ажлыг эхлүүлснээр олон жил улс төржин маргаж, 80 гаруй их наяд төгрөгийн алдагдсан боломжийн өртөг шингэсэн Гашуунсухайтын төмөр замын ажил амжилттай дууслаа.

Ханги-Мандал, Зүүнбаян-Ханги чиглэлийн 226 километр төмөр зам баригдсанаар бид 2 дахь Замын-Үүдтэй болно.

Зүүн босоо чиглэлийн Үндэсний төмөр замын сүлжээний дагуу Чойбалсан-Хөөт-Бичигт чиглэлийн төмөр зам ашиглалтад орсноор Зүүн бүсийн эрдэс баялгийн нөөц эдийн засгийн эргэлтэд орж, тээврийн зардлыг 2-3 дахин бууруулж, БНХАУ болон ОХУ-ын газар нутгаар дамжин далайн чанад дахь зах зээлд хүрч, экспортын шинэ гарцыг бий болгох боломж бүрдэнэ.

Эрхэм баялаг бүтээгчид, хөрөнгө оруулагчид аа,

Энэ удаагийн “Уул уурхайн долоо хоног” арга хэмжээнээс зөвлөмж, уриалга гаргахгүй, бодит шийдлүүдийг хэлэлцэж гаргаад дараа жилийн чуулганаар ажлынхаа үр дүнг харъя. Ингэж чадвал томоохон дэвшил, бүтээлч үр дүн болж чадна.

Эх орныхоо эдийн засгийн шинэ сэргэлтийг түүчээлэх их үйлсэд хувь нэмрээ оруулж буй Та бүхэнд амжилт хүсье.

Монгол Улсад уул уурхайн салбар үүссэний 100 жилийн ойн хүрээнд УУХҮЯ, “Оюу Толгой” компани хамтран зохион байгуулж буй “Монголын уул уурхайн долоо хоног-2022” чуулга уулзалт өнөөдөр эхэллээ.

Цар тахлын дараах эдийн засгийн сэргэлтийг эрчимжүүлэхийн тулд эрдэс баялаг, уул уурхайн салбарыг идэвхжүүлж гаднын хөрөнгө оруулагчдыг татах, дотоодын аж ахуйн нэгжүүдийг дэмжих бодлогыг Засгийн газраас хэрэгжүүлж байгаатай холбогдуулж Монголд анх удаа уг чуулга уулзалтыг зохион байгуулж байна. Уул уурхайн салбарт үйл ажиллагаа явуулдаг аж ахуйн нэгжүүд, бодлого тодорхойлогчид, хөрөнгө оруулагчид салбарын бодлогын уулзалт, хөрөнгө оруулалтын чуулган, гүний уурхайн симпозиум, уул уурхайн техник, тоног төхөөрөмж, ханган нийлүүлэлтийн үзэсгэлэн, хөдөлмөрийн аюулгүй байдлын бага хурал зэрэг төрөл бүрийн арга хэмжээ долоо хоногийн турш болно.

Монгол Улсын сайд, ЗГХЭГ-ын дарга Д.Амарбаясгалан нээж үг хэлэхдээ улс орны эдийн засагт голлох байр суурь эзэлдэг тус салбар нь 2022 оны эхний хагас жилийн байдлаар дотоодын нийт бүтээгдэхүүний 24 хувь, аж үйлдвэрийн нийт бүтээгдэхүүний 67 хувь, экспортын орлогын 94 хувь, улсын төсвийн орлогын 23 хувь, гадаадын шууд хөрөнгө оруулалтын 64 хувийг  бүрдүүлж байгааг онцоллоо.

Мөн “Алсын хараа 2050”, “Монгол Улсын Засгийн газрын 2020-2024 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөр”, “Монгол Улсыг 2021-2025 онд хөгжүүлэх таван жилийн үндсэн чиглэл”, “Шинэ сэргэлтийн бодлого” зэрэг дунд, урт хугацааны бодлогын баримт бичгүүдэд тусгасан зорилтуудыг амжилттай хэрэгжүүлэхэд уул уурхайн салбар чухал үүрэг гүйцэтгэнэ. Хөрөнгө оруулалтын таатай орчныг бүрдүүлэхэд төрийн оновчтой зохицуулалт, орон нутгийн засаг захиргааны зохистой оролцоо дутагдаж байна. Нэг ёсондоо төр нэг гараараа зөвшөөрөл өгчихөөд нөгөө гараараа хөрөнгө оруулагчид, хувийн хэвшлээ дарамталдаг байж болохгүй. Иймд уул уурхайн салбарын эрх зүйн орчныг дэлхий нийтийн шинэ хандлага, ногоон хөгжил, хариуцлагатай, ил тод засаглалын шаардлагад нийцүүлж сайжруулах, орон нутгийн иргэд болон ирээдүй хойч үеийнхэн хүртэх хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, тэгш боломж, баялгийн шударга хуваарилалтыг бий болгоход анхаарна. Хариуцлагагүй, нөхөн сэргээлт хийдэггүй, дараа үеийнхнийг хохироох үйл ажиллагааг таслан зогсоож, байгальд үзүүлсэн сөрөг нөлөөллөө нөхөх сэргээх чадвартай, нийгмийн хариуцлагаа ухамсарладаг аж ахуйн нэгжийг дэмждэг илүү дэвшилтэт бодлогыг баримтлах нь улс орны болон иргэдийн ашиг сонирхолд бүрэн нийцнэ.

Монгол Улсын Засгийн газар уул уурхайн салбарыг хөгжүүлэх, олборлолтыг нэмэгдүүлэх, нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэлийг дэмжих бодлого баримталж байна. Эрх зүйн орчныг бүрдүүлэх, дэд бүтцийг бий болгох, экспортын боомт, гарцуудыг нэмэх, хүчин чадлыг сайжруулах үйл ажиллагаагаа Шинэ сэргэлтийн бодлогын хүрээнд үргэлжлүүлэх болно” гэлээ.

Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2022 оны 09 дүгээр сарын 14-нд болж дараах асуудлуудыг хэлэлцэн шийдвэрлэлээ.

Үндэсний хороодын бүрэлдэхүүн, дүрэм, Сайдын ажлын албаны орон тоог баталлаа
Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанаас дараах гурван Үндэсний хорооны бүрэлдэхүүн, Үндэсний хорооны дүрэм, Сайдын Ажлын албаны орон тоог баталлаа.
-Боомтын сэргэлтийн үндэсний хорооны 10 гишүүнтэй, Ажлын алба нь таван орон тоотой байна. Тус хороог Монгол Улсын сайд, Боомтын сэргэлтийн үндэсний хорооны дарга ахална. Хилийн боомтын захиргааны дарга нарийн бичгийн дарга нь байна. Боомтын сэргэлтийн үндэсний хороо хилийн бүс дэх тээвэр, логистикийн нэгдсэн сүлжээг хөгжүүлэх, боомтын хөгжлийн бодлого, төлөвлөлт, боомтын болон стратегийн орд газрыг холбосон дэд бүтцийн бүтээн байгуулалт, шинэчлэлийн асуудлыг хариуцна.
-Түгжрэл болон агаарын бохирдол бууруулах зохицуулалтын асуудал хариуцах Нийслэл Улаанбаатар хотын автозамын түгжрэлийг бууруулах Үндэсний хороо 32 хүний бүрэлдэхүүнтэй, Ажлын алба нь зургаан орон тоотой байна. Үндэсний хороог Монгол Улсын сайд, Нийслэл Улаанбаатар хотын авто замын түгжрэлийг бууруулах Үндэсний хорооны дарга ахална. Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын Захирагч тус хорооны нарийн бичгийн дарга байна.
-Олимп, нийтийн биеийн тамир, спортын Үндэсний хороо 14 гишүүнтэй, Ажлын алба нь таван орон тоотой байна. Тус хороог Монгол Улсын сайд, Олимп, нийтийн биеийн тамир, спортын Үндэсний хорооны дарга ахална. Биеийн тамир, спортын улсын хорооны дарга нарийн бичгийн дарга нь байна. Тус хороо нийтийн биеийн тамир, спортыг хөгжүүлэх бодлого, мэргэжлийн спортын хөгжил, үндэсний уламжлалт спортыг дэмжих, хөгжүүлэх бодлого, биеийн тамир, спортын үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх зэрэг асуудлыг хариуцна.
 
Импортын цементийн гаалийн албан татварыг “тэглэлээ”
Импортын зарим барааны гаалийн албан татварын хувь, хэмжээг батлах тухай Засгийн газрын тогтоолд өөрчлөлт оруулж, өнгө оруулсан эсхүл оруулаагүй, клинкер хэлбэрт оруулсан буюу оруулаагүй, портланд цемент, пуйлсаган цемент (хөнгөн цагаан цемент), шаарган цемент, суперсульфатын цемент болон тэдгээртэй төстэй усжсан цементийн одоо мөрдөгдөж буй гаалийн албан татварын 20 хувийг  O хувь болголоо.
“Мак цемент” ХХК-ийн үйлдвэрийн үнэ 335 мянга, “Монцемент билдинг материалс” ХХК-ийн үйлдвэрийн үнэ 350 мянга, “Цемент шохой” ТӨХК-ийн үнэ 238 мянган төгрөг байгаа ч барилгын салбарын ажиллах хугацаа богино, барилга угсралт, зам тээвэр зэрэг бүх салбарын ажлууд ихсэж байгаа зэргээс шалтгаалан зах зээл дээр худалдаалагдаж буй нэг тн цементийн үнэ 600 мянган төгрөг хүртэл өссөн нь аж ахуйн нэгж, байгууллагуудад дарамт болоод байна.
Иймд Засгийн газраас цементийн үнийн дарамтыг бууруулах, дотоодын эрэлтийг хангах зорилгоор Цементийн гаалийн албан татварыг түр “тэглэх” шийдвэр гаргалаа. Тогтоолын хугацаа 2022 оныг дуустал үргэлжилнэ.

Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам, харьяа байгууллагууд нь “Буянт-Ухаа” инновацийн төвд ажиллана
Буянт-Ухаа нисэх буудлын байрны тодорхой хэсэгт “Буянт-Ухаа” инновацийн төв байгуулахаар шийдвэрлэлээ. Тус төвд Цахим хөгжил, харилцаа холбооны яам болон харьяа байгууллагуудыг нүүлгэн, үйл ажиллагааг нь эхлүүлэхтэй холбоотойгоор байрны дэд бүтэц, засвар, үйлчилгээнд шаардагдах зардлыг улсын төсөвт суулган шийдвэрлэх, байр, талбайн өмчлөлийн асуудлыг судалж танилцуулахыг Монгол Улсын сайд, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрын дарга Д.Амарбаясгаланд даалгалаа.
Буянт-Ухаа нисэх буудлын байрны тодорхой хэсгийг түшиглэн, мэдээлэл, технологийн үндэсний паркийн үйл ажиллагааг өргөжүүлж, Монголын цахиурын хөндий, мэдээлэл технологийн чөлөөт бүс бий болгоно гэж Цахим хөгжил, харилцаа холбооны сайд Н.Учрал онцоллоо.

Төрийн зарим ажил үйлчилгээг хувийн хэвшил, мэргэжлийн төрийн бус байгууллагаар гүйцэтгүүлнэ

Төрийн үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг сайжруулах, үр ашигтай байх нөхцөлийг бүрдүүлэх, бизнесийн үйл ажиллагаанд төрийн оролцоог багасгах зорилгоор төрийн гүйцэтгэх тодорхой чиг үүрэг, ажил үйлчилгээг сонгон шалгаруулалтын үндсэн дээр зохих хууль журмын дагуу хувийн хэвшил, мэргэжлийн төрийн бус байгууллагаар гүйцэтгүүлэх арга хэмжээ авахыг төсвийн ерөнхийлөн захирагч нар, аймаг, нийслэлийн Засаг дарга нар, Төрийн өмчийн бодлого, зохицуулалтын газрын даргад үүрэг болголоо.
Засгийн газраас төрийн гүйцэтгэх тодорхой чиг үүргийг хувийн хэвшлээр гүйцэтгүүлэх замаар салбар дахь төрийн оролцоог оновчтой болгох, суурь үйлчилгээний чанар, хүртээмжийг сайжруулах, төсвийн үр ашгийг дээшлүүлнэ гэж үзэж байна.
Монгол Улсын сайд, ЗГХЭГ-ын дарга Д.Амарбаясгалан “Цаашид Засгийн газар хувийн хэвшил, бизнесийн үйл ажиллагааг дэмжих, зах зээл дээр төрийн оролцоо, хүнд суртлыг үе шаттай бууруулахад чиглэсэн бодлогыг тууштай хэрэгжүүлнэ” гэлээ.

ЗГХЭГ-ын дарга Д.Амарбаясгалан: Хяналтыг яам, агентлаг, орон нутагт шилжүүлснээр иргэд, аж ахуйн нэгжид учирдаг дарамт, чирэгдэл арилна
Мэргэжлийн хяналтын чиг үүргийг шилжүүлэх талаар Монгол Улсын сайд, ЗГХЭГ-ын дарга Д.Амарбаясгалан Засгийн газрын гишүүдэд танилцууллаа. Тэрбээр Засгийн газрын хуралдааны дараа мэдээлэл хийлээ.
Мэргэжлийн хяналтын байгууллага одоогийн хууль тогтоомжийн хүрээнд 26 салбарын хяналтын чиг үүргийг хэрэгжүүлж байна. Мөн энэ байгууллагаас гадна 12 байгууллага мэргэжлийн хяналтыг хэрэгжүүлдэг бөгөөд улсын байцаагчийн эрхийг Мэргэжлийн хяналтын ерөнхий газраас олгодог.
Одоогийн энэ тогтолцоо өнөөгийн цаг үед оновчтой биш байгаа тул салбарын яам, агентлаг, Засаг дарга, мэргэжлийн холбоодод мэргэжлийн хяналтын чиг үүргийг шилжүүлэх нь зүйтэй үзэж байгаа. Ингэснээр хууль тогтоомж, бодлогын хэрэгжилтийг хангуулахад илүү үр дүнтэй болгох, хариуцлага хуваагдахгүй байх, улсын байцаагчид салбартаа мэргэших, ур чадвараа дээшлүүлэх зэрэг ач холбогдолтой. Иймд мэргэжлийн хяналтын байгууллагаас хэрэгжүүлж байгаа 26 салбарын хяналт буюу нарийвчлан задалбал 216 чиглэлийн хяналтыг яам, агентлаг, орон нутаг, мэргэжлийн холбоодод  шилжүүлснээр иргэд, аж ахуйн нэгжид учирдаг одоогийн дарамт, чирэгдэл арилах ёстой. Төрийн хяналт шалгалтын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай болон холбогдох 120 орчим хууль тогтоомжид өөрчлөлт орно гэж ярилаа.

Австралийн Холбооны Улсад ажлын айлчлал хийж буй Монгол Улсын Шадар сайд С.Амарсайхан АХУ-ын Гадаад хэргийн сайд Пэнни Вонгтой уулзаж, хоёр болон олон талт хамтын ажиллагааны талаар өргөн хүрээнд санал солилцлоо.
Хоёр улсын хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 50 жилийн ой энэ өдрүүдэд тохиож байгаа бөгөөд Шадар сайд С.Амарсайхан хоёр улсын найрсаг харилцаа өнгөрсөн 50 жилийн хугацаанд боловсрол, уул уурхай, хөдөө аж ахуй, эрчим хүч зэрэг олон салбарт амжилттай хөгжиж ирсэнд сэтгэл хангалуун байгаагаа илэрхийлж, ирэх 50 жилд талуудын хамтын ажиллагааг илүү өргөн хүрээнд харилцан ашигтайгаар гүнзгийрүүлэн хөгжүүлэх, “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын хүрээнд хоёр улсын харилцааг шинэ шатанд гаргахын төлөө Монгол Улсын Засгийн газраас бүх талаар дэмжин ажиллана гэдгийг онцолсон юм.
Австралийн Гадаад хэргийн сайд Пэнни Вонг түүхэн ойн өдрүүдэд ажлын айлчлал хийж буйд талархлаа илэрхийлээд, хоёр улсын харилцаа, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэх талаар Шадар сайд С.Амарсайхантай санал нэг байгаагаа хэлж, “Рио Тинто” компанийн Монгол Улсын Засгийн газартай хэрэгжүүлж буй “Оюу Толгой” төсөл нь хоёр орны худалдаа, эдийн засаг, хөрөнгө оруулалтын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэхэд үлэмж ач холбогдолтой болохыг цохон тэмдэглэв.
Шадар сайд С.Амарсайхан айлчлалын хүрээнд Австралийн Холбооны Улсын Шадар сайд бөгөөд Батлан хамгаалахын сайд, Төлөөлөгчдийн танхимын гишүүн Ричард Марлз, Гадаад хэргийн сайд, Сенатор Пэнни Вонг болон албаны бусад төлөөлөгчидтэй хоёр талын албан ёсны уулзалтууд хийхийн зэрэгцээ “Гамшгийн эрсдэлийг бууруулах Ази-Номхон далайн орнуудын Сайд нарын бага хурал”-д оролцох юм.

Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаанаар Олимп, нийтийн биеийн тамир, спортын  Үндэсний хорооны бүрэлдэхүүнийг баталсан. Тус хороо 14 хүний бүрэлдэхүүнтэй бөгөөд өнөөдөр анхдугаар хуралдаанаа хийлээ.  Хуралд Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ оролцож үг хэлэн, дараах асуудлаар чиглэл өглөө.
Нэгдүгээрт, 2024 оны Парисын олимп, 2026 оны Италийн өвлийн олимп дөхсөн энэ үед олимпод оролцох Монголын баг тамирчдын бэлтгэлд анхаарал хандуулах шаардлагатай. Олимпод  бэлтгэх үндэсний хороог байгуулж, яаралтай хуралдуулан тулгамдсан асуудлыг шийдвэрлэх. Мөн 2023 оны Улсын төсөв боловсруулж байгаа энэ үед олимп,  нийтийн биеийн тамир, спортын салбарын шаардлагатай төсвийг тусгах нь чухал.
Хоёрдугаарт, спортын салбар дахь допингийн асуудал. Спортын салбарт ёсзүй, допингтой холбоотой асуудлууд гарч байна.  Үүнээс болж олимпод оролцох оролцоонд асуудал үүсэж болзошгүй учраас онцгой анхаарч ажиллах нь зүйтэй.
Гуравдугаарт, миний бие Ерөнхий сайдаар томилогдох үедээ хоёр асуудлыг хөндсөн. Амьдралын буруу хэв маяг, жингийн илүүдэл бүх өвчлөлийн суурь шалтгаан болоод байна. Тиймээс  ЭМЯ, БШУЯ, Соёлын яам,  Биеийн тамир спортын газар үүнд анхаарах istanbul escort
шаардлагатай, нөлөөллийн үйл ажиллагаа хэрэгтэй. Зөвхөн биеийн тамир гэхээс илүүтэй эрүүл, зөв амьдралын хэв маяг, зөв хооллолт, дархлааны асуудалд  өргөн хүрээгээр анхаарах цаг болсон. Байнгын ажиллагаатай үндэсний хорооны бүрэлдэхүүнийг томилж байгаагийн шалтгаан нь  энэ юм гэж Ерөнхий сайд хэлээд, “Саналаа нэгтгээд, шаардлагатай төсөв санхүү, төлөвлөгөөгөө танилцуулаарай” гэлээ.
Явган хүний зам, ногоон байгууламж бүхий  гүйлтийн талбай, дугуйн зам, усан бассейн,  шинээр баригдаж буй хорооллын стандарт зэргийг шинэ түвшинд гаргаж, иргэддээ ээлтэй хот байхад төр, хувийн хэвшлийн түншлэлийг өндөр түвшинд идэвхжүүлэх хэрэгтэйг дурдлаа.
Бээжингийн өвлийн олимпын нээлтэд оролцож, баг тамирчдын тулгамдсан асуудалтай газар дээр нь танилцаж байсан. “Алсын хараа-2050” буюу 2050 он хүртэл гурван үечлэлтэйгээр хэрэгжүүлэх том зорилт дэвшүүлсэн. Тиймээс олимпыг эх орондоо зохион байгуулах хэмжээний том амбиц ажиллах хэрэгтэй гэлээ.
Монгол Улсын сайд, Олимп, нийтийн биеийн тамир, спортын Үндэсний хорооны дарга Б.Бат-Эрдэнэ “Парисын олимп хаяанд ирлээ. 2023 онд болох  “Улаанбаатар 2023” Зүүн Азийн залуучуудын наадмынбэлтгэл тун тааруу байна.  Эдгээр наадмын бэлтгэлийг эртнээс хангахад анхааръя. Биеийн тамир, спортын улсын хороо нийтийн биеийн тамир, спортын салбарын өнөөгийн байдал, тулгамдаж буй асуудлын талаар танилцуулга бэлтгэж дараагийн хуралд танилцуулаарай” гэлээ.

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Улсын Их Хурал, Засгийн газрын зарим гишүүд, Нийслэлийн Засаг дарга нарын хамт Улаанбаатар хотын дүүрэг, хороодын Засаг дарга, хэсгийн ахлагч нартай уулзлаа. Уулзалтаар “Шинэ сэргэлтийн бодлого”, Засгийн газрын үйл ажиллагаа, дэлхий дахины геополитикийн асуудал, улс орны эдийн засгийн байдал, авч хэрэгжүүлж буй арга хэмжээний талаар танилцууллаа. Энэ жилээс Улсын төсвийн төсөлд istanbul escort олон нийтийн санал, хүсэлтийг авахаар шийдвэрлэсэн бөгөөд нутгийн өөрөө удирдах байгууллагын анхан шатанд ажиллаж буй эдгээр хүмүүсийн саналыг өнөөдөр сонслоо.
Засгийн газраас “Алсын хараа-2050” Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлогын эхний 10 жилийн зорилтыг “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-д тусган батлуулж, хэрэгжүүлж эхлээд буй. Энэ хүрээнд боомтын хүчин чадлыг нэмэгдүүлж, авто болон төмөр замаар холбох, эрчим хүчний шинэ эх үүсвэрүүдийг нэмэх, аж үйлдвэрийн салбарт томоохон төслүүдийг хэрэгжүүлэх, хот хөдөөгийн хөгжлийн тэнцвэрийг хангах, ногоон хөгжил, төрийн бүтээмжийг сайжруулах бодлогын ажлууд хийгдэж буйг Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ танилцууллаа.


Монгол Улсын нийт хүн амын тал хувь нь амьдарч буй нийслэл Улаанбаатар хотын хөгжлийн асуудалд Засгийн газар онцгой анхаарал хандуулан ажиллаж буйг Ерөнхий сайд тэмдэглээд “Шинэ сэргэлийн бодлого”-д хөдөө орон нутгийг хөгжүүлэх замаар Улаанбаатар хотын төвлөрлийг сааруулж түгжрэлийг бууруулах бодлого тусгагдсаныг онцоллоо. 2022 оны улсын төсөвт түгжрэлийг бууруулахад 420 тэрбум төгрөг суулгасан бол 2023 оны төсөвт 586 тэрбум төгрөг суулгана гэлээ. Үүний хариуд үр дүн, хариуцлага нэхнэ. Нийслэл, дүүрэг, хороодын Засаг дарга,  хэсгийн ахлагч нар хамтран ажиллах хэрэгтэйг Ерөнхий сайд анхаарууллаа.
Уулзалтад оролцогчид “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-д тусгагдсан бодлого, арга хэмжээнүүдийг үр дүнтэй хэрэгжүүлэхийг хүсээд Улаанбаатар хотын түгжрэл, нийтийн тээвэр, гэр хорооллын дахин төлөвлөлт, алслагдсан хороодын хөгжил, хавтгайрсан халамж, боловсон хүчний асуудал зэрэгт анхаарч ажиллах шаардлагатай байгааг хэллээ. Мөн сургууль, цэцэрлэгийн хүртээмжийг нэмэгдүүлэхэд Засгийн газар онцгой анхаарч ажилласанд талархал илэрхийллээ.


Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ хэсгийн ахлагч нарын санал хүсэлтийг судалж ажиллахыг Сангийн сайд Б.Жавхлан болон холбогдох сайд нарт даалгалаа. Алслагдсан хороодын хөгжилд түлхүү анхаарахаа илэрхийллээ. Мөн төрийн бодлогыг бодит ажил болгоход дунд, анхан шатны байгууллага, ажилчдын идэвх, оролцоо, хамтын ажиллагаа чухал байгааг тэмдэглэн хэллээ.
“Шинэ сэргэлтийн бодлого”, Засгийн газрын бодлого, үйл ажиллагааг танилцуулж 2023 оны улсын төсвийн төсөлд санал авах уулзалтууд үргэлжилнэ.



Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийж буй БНХАУ-ын БХАТИХ-ын Байнгын хорооны дарга Эрхэмсэг ноён Ли Жаньшутай 2022 оны есдүгээр сарын 11-нд Төрийн ордонд уулзав.
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ БНХАУ-тай сайн хөршийн найрсаг харилцаа, харилцан ашигтай хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх нь Монгол Улсын гадаад харилцааны бодлогын эн тэргүүний зорилт болохыг тэмдэглээд, цар тахлын амаргүй цаг үед ч талууд харилцаа, хамтын ажиллагааг istanbul escort
өргөжүүлж, дээд, өндөр түвшний уулзалт, айлчлалын давтамжийг хадгалж, хамтын ажиллагааны асуудлуудыг хэлэлцэн шийдвэрлэж ирсэнд баяртай байна гэв. Мөн хоёр улсын парламентын харилцаа, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх нь хоёр улсын хамтын ажиллагааны эрх зүйн таатай орчныг бүрдүүлэхэд чухал ач холбогдолтойг тэмдэглэв.
Цар тахлын дараах эдийн засгаа сэргээх зорилгоор Засгийн газраас хэрэгжүүлж буй “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-д тусгасан Боомтын сэргэлт, Эрчим хүчний сэргэлтийн хүрээнд боомтуудын хүчин чадлыг бэхжүүлэх, төмөр замын шинэ гарц нээх, уул уурхайн бүтээгдэхүүний экспортыг нэмэгдүүлэх, дэд бүтэц, эрчим хүчний бүтээн байгуулалтыг эрчимжүүлэх чиглэлийн хамтын ажиллагааны талаар, мөн  Монгол Улс 2050 он хүртэлх урт хугацааны хөгжлийн бодлогыг УИХ-аар батлуулсан. Энэ бодлого бол хоёр хөршийн ба бүс нутгийн хамтын ажиллагааны төлөвлөгөө, хөгжлийн чиг хандлага, үндэсний онцлогт нягт уялдуулсан бодлого. Энэ бодлого хэрэгжих эхний 10 жилд боомт, эрчим хүч, аж үйлдвэржилт, хот хөдөөгийн тэнцвэр, ногоон хөгжил, төрийн бүтээмжийн чиглэлд томоохон ахиц дэвшил гаргах “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ыг тодорхойлон хэрэгжүүлж байгааг Ерөнхий сайд онцоллоо.
БНХАУ-ын БХАТИХ-ын Байнгын хорооны дарга Ли Жаньшу Ерөнхий сайдтай уулзаж байгаадаа баяртай байгаагаа илэрхийлээд, БНХАУ-ын Төрийн зөвлөлийн Ерөнхий Ли Көчяны мэндчилгээг уламжлав. Тэрбээр Хятад, Монгол хоёр улс бол уул усаар холбогдсон найрсаг хөрш бөгөөд хоёр талын харилцаа, хамтын ажиллагаа цар тахлын үед ч тасралтгүй өрнөж, дээд, өндөр түвшний харилцан айлчлалын давтамжийг хадгалж, хамтын ажиллагаа бүхий л салбарт гүнзгийрэн хөгжиж байгаад баяртай байна гэв. Түүнчлэн хоёр улсын хууль тогтоох дээд байгууллагын харилцаа, хамтын ажиллагааг өргөжүүлэн хөгжүүлэх, Монгол, Хятадын хамтын ажиллагааны эрх зүйн таатай орчныг бий болгох,  Шинэ сэргэлтийн бодлогод тусгагдсан боомт, эрчим хүч, аж үйлдвэрийн салбарын хамтын ажиллагааг эрчимжүүлэх чиглэлээр хамтран ажиллахаа илэрхийлэв.

Улс төрийн хилс хэрэгт хэлмэгдэгсдийн дурсгалыг хүндэтгэх өдрийг тохиолдуулан  УИХ-ын дарга Г.Занданшатар, Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ болон УИХ, Засгийн газрын гишүүд , олон нийтийн байгууллагын төлөөлөл, хэлмэгдэгсдийн үр хүүхэд, ах дүү, төрөл төрөгсөд Хэлмэгдэгсдийн хөшөөнд цэцэг өргөж, хүндэтгэл үзүүллээ.
1996 оноос энэ өдрийг жил бүрийн есдүгээр сарын 10-нд тэмдэглэж, şişli escort хэлмэгдэгсдийн гэгээн дурсгалыг хүндэтгэж байна.

Гадаад дотоод хүчин зүйлийн нөлөө, үзэл суртлын туйлшрал, улс төрийн зөрчил тэмцлийн улмаас эмгэнэлт хэлмэгдэлд хүрсэн энэхүү гашуун түүх нь Монгол Улс тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдал, эрх чөлөөгөө ямагт дээдлэн хамгаалах, шударга, эрхзүйт төрийг цогцлоох, энх тайвныг хамгаалах үүрдийн сургамж болсон юм.

Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газар © 2024 он.